
CKM onderzoekt, innoveert en agendeert mensenhandel
CKM onderzoekt, innoveert en agendeert. Maar hoe werkt dat nou? Graag leggen we uit hoe CKM met haar unieke aanpak als kleine speler toch grote impact heeft op de bestrijding van mensenhandel.
In de 10 jaar dat we bestaan heeft onze organisatie indrukwekkende successen geboekt in de strijd tegen mensenhandel. De idealisten van CKM speuren elke dag naar maatschappelijke misstanden. Welke factoren spelen een rol? Hoe kunnen we interveniëren? Hebben we een oplossing in beeld, dan laten we niet meer los. Met een effectieve mix van wetenschappelijk onderzoek, samenwerking met maatschappelijke partners en uitgekiend lobbyisme, groeide CKM uit tot onmisbare partij aan tafel. De vasthoudende, vaak jarenlange inzet van CKM heeft geresulteerd in meer draagvlak voor de problematiek, veiligere hulpverlening, betere bescherming van slachtoffers en effectievere vervolging van daders.
Van misstand tot kamervragen
Zodra een misstand wordt gesignaleerd, wordt bedacht met welke aanpak het meeste effect kan worden gesorteerd. Daarbij heeft CKM een breed arsenaal tot haar beschikking. Vaak beginnen we met onderzoek om munitie te verzamelen waarmee politici en media worden aangezet tot actie. Zo ontdekten we in 2020 dat meisjes met anorexiaproblemen via social media worden benaderd door zogenaamde pro-ana-coaches. CKM maakte een film over hoe deze mannen kwetsbare en diep onzekere meisjes verleiden naaktfoto’s en -video’s te maken, en in sommige gevallen ook daadwerkelijk gedwongen seks te hebben met henzelf of andere mannen. Het schokkende filmpje werd meer dan 800.000 keer bekeken en massal opgepikt door landelijke media waaronder het NOS op 3 en dagbladen zoals het NRC. De commotie die hierdoor ontstond leidde tot een plenair debat in de kamer, waarbij CKM haar netwerk aanspreekt om de meest betrokken kamerleden bij te staan met kennis en deskundigheid.
“80% van onze aanbevelingen leiden tot duurzame veranderingen in de samenleving”
Ons lobbywerk leidt bijna altijd tot kamervragen en moties. De publiciteit daar uit volgt, voedt het debat over de problematiek, zorgt voor draagkracht onder politici en publiek en niet zelden uiteindelijk ook tot concrete wetsvoorstellen en innovaties in de keten van hulpverlening en opsporing. Met deze integrale aanpak weet CKM de strijd tegen mensenhandel keer op keer langdurig en effectief te agenderen en oplossingen te forceren. Met gepaste trots kunnen we zeggen dat maar liefst 80% van onze aanbevelingen leiden tot duurzame veranderingen in de samenleving.
Met onze poten in de modder
Bij CKM werken doorbijters met een groot hart voor onrecht. Hun netwerk en voelsprieten reiken tot in de haarvaten van de samenleving. CKM werkt samen met die onmisbare schakels vormen in de route naar duurzame oplossingen. CKM’ers denken actief mee met deze partijen en gaan zelf ook echt aan de slag binnen de partnerorganisaties om toe te zien op de juiste implementatie van aanbevelingen en innovaties. We zijn een organisatie die niet zomaar wat roept aan de zijlijn. We schuwen het handwerk niet, maken onderdeel uit van de oplossing en laten niet los tot de klus geklaard is.
Project ‘Aangifte bereidheid seksuele uitbuiting’
Een goed voorbeeld van de aanpak van CKM is het project ‘Aangiftebereidheid seksuele uitbuiting’. In 2016 werden we wakker geschud door een alarmerende observatie: maar bar weinig slachtoffers doen aangifte. Dat roept vragen op bij ons. Welke redenen schuilen achter deze statistiek? En hoe zorgen we ervoor dat slachtoffers vaker aangifte gaan doen zodat we ze eerder en beter kunnen helpen?
CKM wil de onderste steen boven en zet in 2017 een grootschalig onderzoek op met steun van de fondsen Adessium en Janivo. We ontdekken wat de belangrijkste redenen zijn: slachtoffers denken dat hun verhaal niet serieus wordt genomen, zijn bang voor vergelding en cynisch over de kans op veroordeling van hun uitbuiters.
De nieuwe bevindingen zijn schokkkend genoeg om het gesprek aan te gaan met de betrokken organisaties. De cijfers liegen er niet om en de politie gaat de uitdaging aan. Het Openbaar Ministerie financiert een ingrijpende pilot met CKM aan de knoppen. Een breed palet van aanbevelingen wordt geïmplementeerd om slachtoffers meer vertrouwen te geven in het opsporingsapparaat en daarmee hun aangiftebereidheid te verhogen.
Het probleem op vier fronten tegelijk aanpakken
1. Vroegsignalering
CKM werkt innig samen met zorgorganisaties, sportclubs, scholen en wijkteams die in een vroeg stadium melding kunnnen doen van mogelijke uitbuiting aan de door CKM in het leven geroepen ‘Veiligheidscoördinatoren’.
2. Slachtoffers niet gehoord
Vertellen over seksuele uitbuiting maakt je erg kwetsbaar en de slachtoffers zijn meestal getraumatiseerd. Daarom worden verhoorders tegenwoordig ondersteund door recherchepsychologen. Hun sensitieve werkwijze en begrip van de denk- en leefwereld van slachtoffers leidt tot een veiligere verhooromgeving, sterkere bewijslast en meer betrouwbare aangiftes.
3. Onveilig strafproces
Het gaat er vaak hard aan toe tijdens een strafzaak. Zowel de rechter commissaris als de advocaat van de tegenpartij leggen het slachtoffer het vuur aan de schenen. Daarom krijgen rechter commissarissen nu een cursus traumasensitieve ondervraging. Ter bescherming van de kwestbare slachtoffers worden zij specifiek getraind op het ondervragen van slachtoffers van seksueel misbruik.
4. Angst voor vergelding
Zolang de uitbuiter vrij rondloopt, leven slachtoiffers in angst. Daarom zetten we eveneens in op zwaardere straffen en werken samen met het Openbaar Ministerie om de doorlooptijden van de rechtsgang te verkorten.
De pilot loopt nog steeds. Hulpverlening, politie en OM werken keihard om het proces van signalering, opsporing en vervolging te stroomlijnen. Maar het is een proces van lange adem. Ons werk is nooit gedaan. CKM blijft dan ook betrokken tot slachtoffers zich veilig genoeg voelen om aangifte te doen en daders van mensenhandel hun verdiende straf krijgen.
Meer weten? Duik dieper in het dossier.