Pro-ana coaches hanteren opvallend vergelijkbare methoden met online grooming

In 2013 was er een Nederlandse strafzaak tegen een man die door de media werd omschreven als de 'anorexiaverkrachter.' Hij bood zich aan als coach om vrouwen te helpen afvallen in ruil voor seks, voornamelijk jonge vrouwen met een eetstoornis. De rechtbank oordeelde dat hij bewust meisjes met een eetstoornis benaderde, met de intentie seks te hebben en sommigen zelfs te prostitueren. In de jaren daarna verschenen wereldwijd nieuwsberichten over zogenaamde pro-anorexia coaches. Het was toen nog onduidelijk of ze ook in Nederland actief waren en wat hun werkwijze was.

In 2018 hebben het CKM, GGZ Rivierduinen Eetstoornissen Ursula en Proud2Bme daarom samen onderzoek gedaan naar pro-anorexia coaches in Nederland. Drie verschillende onderzoeksmethoden werden ingezet: het gebruik van nepaccounts om contact te leggen met de coaches, het verspreiden van een online vragenlijst onder jongeren met ervaring met pro-anorexia coaches, en diepgaande interviews met een deel van deze jongeren. Het resultaat was het rapport 'De wereld van pro-ana coaches' in 2020, dat een verontrustend beeld schetst van coaches die zich bewust richten op (minderjarige) meisjes.

Onderzoeker Emma Simons toonde in haar artikel 'Pro-ana coaches prey on individuals with eating disorders', gebaseerd op onderzoek van CKM, aan dat pro-anorexia coaches vergelijkbare methoden hanteren met online grooming. Deze coaches doorlopen verschillende stadia, beginnend met het opbouwen van vertrouwen en het creëren van afhankelijkheid (stadium 1), het vragen om 'bodycheck-foto's' (stadium 2), druk uitoefenen voor meer beeldmateriaal (stadium 3), chanteren met verkregen beelden (stadium 4) en ten slotte fysiek afspreken (stadium 5). Het voornaamste doel van deze coaches lijkt seksueel expliciet materiaal te verkrijgen en in sommige gevallen jongeren te groomen met het doel seksuele handelingen te plegen.

Het artikel roept de vraag op of deze coaches als seksuele roofdieren moeten worden beschouwd, gezien de opbouw van afhankelijkheid, vertrouwen, delen van beeldmateriaal en machtsverhoudingen. Het onderzoek benadrukt de kwetsbaarheid van jongeren met een eetstoornis voor seksueel misbruik binnen hun eigen community.

Dit was een samenvatting; lees hier het volledige (Engelstalige) artikel.