){kind=logo}
){kind=logo}
Onzichtbare slachtoffers van mensenhandel in 2023
Nederland moet meer doen om kinderen te beschermen
In het onderzoek 'Onzichtbare slachtoffers van mensenhandel in 2023' zijn niet alleen de hulpverleningsgesprekken over mensenhandel op Chat met Fier van 2023 onderzocht. Onderzoekers keken ook terug naar de afgelopen vijf jaar. In die periode kwamen bijna 600 minderjarige slachtoffers van seksuele of criminele uitbuiting op de chat, ruim twee keer zoveel als het aantal formeel geregistreerde slachtoffers in die periode. Het valt op dat velen van hen een jaar of zelfs langer worden uitgebuit voordat zij hulp weten te vinden. “Dat hierin geen verandering komt, is onverteerbaar. Het mag niet zo zijn dat we dit accepteren als normaal”, zegt Shamir Ceuleers, hoofd van het CKM. Hij roept Nederland op om meer te doen om kinderen te beschermen tegen uitbuiting.
Ruim duizend slachtoffers mensenhandel wisten de chat te vinden
De online hulpverleners van Chat met Fier voerden in de periode 2019-2023 gesprekken met ruim 1.200 mensen die werden gedwongen tot prostitutie of tot het plegen van criminaliteit. Bijna de helft van hen was 17 jaar of jonger. De jongste slachtoffers waren zelfs jonger dan 10 jaar. Verreweg de meesten (85%) bevinden zich ten tijde van het gesprek in een onveilige situatie. Bovendien blijkt uit de gesprekken dat ongeveer de helft van de mannen met wie kinderen seks moeten hebben, moet weten dat het slachtoffer wordt uitgebuit, bijvoorbeeld omdat het kind erg jong is of er een ouder bij betrokken is. Over die groep slachtoffers maakt Centrum Kinderhandel en Mensenhandel zich bijzonder zorgen, omdat zij in officiële registraties niet voorkomen en bijzonder geïsoleerd en kwetsbaar zijn.
Minderjarige slachtoffers blijven onder de radar
Wat opvalt, is dat de slachtoffers die contact opnemen met de hulplijn in de meeste gevallen nog niet in beeld zijn bij officiële instanties. Het aantal minderjarige slachtoffers dat in beeld is bij die instanties is in de afgelopen jaren zelfs tot een zorgelijk dieptepunt gedaald. Shamir Ceuleers: “Daarmee zijn de chatgesprekken één van de belangrijkste bronnen van informatie over jonge slachtoffers die we in Nederland hebben. Naast de hulp die de chat slachtoffers biedt, verschaffen de data ons inzicht in ontwikkelingen in de manieren en plaatsen waarop slachtoffers geronseld en uitgebuit worden. We leren meer over de klanten en uitbuiters. Daarmee biedt chathulpverlening belangrijke inzichten die de aanpak van mensenhandel kunnen versterken.”
Sociale media belangrijke ronselplaats
De rol van sociale media neemt nog steeds toe. Gemiddeld een kwart van de slachtoffers ontmoet de uitbuiter online, met name op platforms als Instagram, Snapchat of datingapps. Daarnaast is het dreigen met het delen van seksueel getinte of naaktbeelden van het slachtoffer (sextortion) een van de belangrijkste middelen waarmee uitbuiters hun slachtoffers tot seks of andere activiteiten dwingen. Shamir Ceuleers: “Social media platforms en seksadvertentiesites doen onvoldoende om misbruik, waaronder ronselpraktijken en het plaatsen van seksadvertenties van minderjarigen, tegen te gaan. Het is hoog tijd dat de minister van Justitie en Veiligheid ingrijpt en met wetgeving komt.”
Explosieve stijging slachtoffers criminele uitbuiting
Waar slachtoffers van criminele uitbuiting in voorgaande jaren sporadisch hulp zochten, is er met 84 gevallen in 2023 een explosieve stijging te zien van het aantal slachtoffers van deze vorm van mensenhandel. Ook hier gaat het vaak om minderjarigen, vooral om jongens. Driekwart (76%) moest voor anderen drugsdelicten plegen. De stijging in het aantal gesprekken komt waarschijnlijk doordat de bewustwording over criminele uitbuiting is toegenomen en er concrete campagnes zijn gevoerd om slachtoffers te bereiken. Shamir Ceuleers: “Het laat bij uitstek zien dat het mogelijk is om onzichtbare slachtoffers te vinden.”
Hulp nodig?
Moet jij seks hebben met anderen of moet je iets strafbaars doen voor anderen en wil je erover praten? Je kunt anoniem chatten met hulpverleners van Fier. Zij kunnen je ook helpen als jij dat wil. Jij bepaalt wat je deelt. Ga naar chatmetfier.nl.
download rapport