Het CKM onderzocht in opdracht van de gemeente Groningen in hoeverre seksuele en criminele uitbuiting in de gemeente voorkomen en welke kansen er zijn om de gemeentelijke aanpak van deze vormen van mensenhandel te versterken. Van de 222 bevraagde eerstelijnsprofessionals kwam de helft in de afgelopen twee jaar in aanraking met een of meerdere personen van wie zij vermoedden dat die werd(en) uitgebuit. In 2022 werden in Groningen in totaal 29 vermoedelijke en drie vastgestelde slachtoffers van seksuele of criminele uitbuiting geregistreerd.
Toenemende zorgen om criminele uitbuiting van jongeren
De meeste professionals in Groningen signaleren jonge vrouwen en minderjarige meisjes die slachtoffer worden van seksuele uitbuiting. Zij zien criminele uitbuiting echter toenemen. Zo signaleren professionals vaak jonge slachtoffers die worden gedwongen tot het witwassen van geld, drugshandel of diefstal. Of dit komt doordat het probleem toeneemt, of doordat er meer aandacht is voor criminele uitbuiting, is op basis van het onderzoek niet te zeggen. Duidelijk is wel dat de zorgen van professionals toenemen: zij zien slachtoffers jonger en mensenhandelaren in hun gebied actiever worden, maar geven ook aan dat het niet goed lukt om de daders aan te pakken. Het rapport beveelt aan om de aanpak van jeugdcriminaliteit en criminele uitbuiting met elkaar te integreren voor een sterkere aanpak van het probleem.
Obstakels bij het signaleren en melden bij vermoedens van uitbuiting
Ondanks de toegenomen aandacht blijft de registratie van uitbuiting zowel in Groningen als landelijk achter. Professionals lijken namelijk niet goed te weten wie zij kunnen inschakelen bij vermoedens van seksuele of criminele uitbuiting. Ook weten zij niet welke informatie zij in zo’n geval mogen delen. Minder dan één op de vijf van hen heeft een melding gemaakt van mensenhandel. Dat deden zij bijvoorbeeld bij de politie, het Zorg- en Veiligheidshuis of de zorgcoördinator mensenhandel in Groningen. Onderzoekers adviseren de gemeente om de obstakels voor het signaleren en melden van mensenhandel en het handelen bij vermoedens weg te nemen.
Slachtoffers gesignaleerd in zorginstellingen
Wat in het onderzoek opvalt, is dat relatief veel van de (vermoedelijke) slachtoffers van seksuele uitbuiting (39%) en criminele uitbuiting (54%) wonen in een zorginstelling of begeleid-wonen-locatie. Ook noemen professionals zorginstellingen het vaakst als locatie waar mensenhandelaren vermoedelijke slachtoffers ronselen. Het is op basis van het onderzoek niet duidelijk om welke zorginstellingen het gaat, om welke redenen vermoedelijke slachtoffers hier verblijven en of zij daadwerkelijk geronseld zijn binnen de instelling of al betrokken waren bij criminele netwerken voorafgaand aan het moment dat zij in de zorginstelling kwamen te wonen. Het CKM beveelt daarom aan om hier vervolgonderzoek naar te verrichten.
Lees ook:
- het artikel 'Meer criminele en seksuele uitbuiting in Groningen dan gedacht, blijkt uit onderzoek'
in het Dagblad van het Noorden (voor abonnees). - het artikel Leger des Heils ziet op zijn locaties kwetsbare mensen geronseld worden. 'Voor je het weet, zit je tot je nek in de criminaliteit' in het Dagblad van het Noorden (voor abonnees).
De foto bovenaan deze pagina is van Daan Rink (via Pexels)