Het misdrijf voorbij: veel meer mensen crimineel uitgebuit dan officiële cijfers laten zien

https://www.hetckm.nl/wp-content/uploads/2023/02/icon_dossier.png

Veel meer mensen crimineel uitgebuit dan de officiële cijfers laten zien

Onderzoek


In Nederland worden veel meer personen crimineel uitgebuit dan de officiële cijfers laten zien. Dat blijkt uit onderzoek van CKM in opdracht van de gemeente Rotterdam. Slachtoffers worden vooral gedwongen om financiële delicten of drugsdelicten te plegen. Vaak gaat het om kwetsbare mensen, zoals minderjarigen of personen met een licht verstandelijke beperking of schulden.

Shamir Ceuleers, woordvoerder CKM: "De gevolgen van deze vorm van mensenhandel zijn enorm. Slachtoffers worden gedwongen om strafbare feiten te plegen en komen daardoor onterecht als dader in beeld, terwijl de echte criminelen buiten schot blijven."

Zorgen om grote groep kwetsbare jongeren in gedwongen criminaliteit
Criminele uitbuiting is een relatief nieuwe vorm van mensenhandel. Het aantal slachtoffers in officiële statistieken is laag, maar de daadwerkelijke omvang van het probleem lijkt aanzienlijk. Voor het onderzoek hebben bijna vijfhonderd eerstelijns professionals, zoals wijkagenten, jongerenwerkers en leerplichtambtenaren, een vragenlijst ingevuld over hun ervaringen met criminele uitbuiting. Bijna de helft van hen geeft aan in de afgelopen twee jaar in contact te zijn geweest met ten minste één vermoedelijk slachtoffer en 47% geeft aan dat hun zorgen zijn toegenomen. Slachtoffers worden vooral gedwongen ingezet als geldezel en katvanger. Zij moeten dan bijvoorbeeld hun pinpas afstaan voor het wiswassen van geld. Daarnaast worden ze gedwongen tot het plegen van drugsgerelateerde misdrijven. Met name Nederlandse jongeren blijven buiten de statistieken. Vaak gaat het om jongeren die vanwege hun leeftijd of licht verstandelijke beperking doelbewust worden geronseld en ingezet voor het plegen van criminaliteit. Geweld wordt daarbij niet geschuwd. Ceuleers: “Het is zorgelijk om te zien hoe jong sommige slachtoffers zijn, soms komen ze net van de basisschool. En wanneer je er eenmaal in zit, kom je er niet zomaar uit.”

Slachtoffers treden zelden naar buiten
De eerstelijns professionals benadrukken het belang van aanwezigheid in de wijken, zodat signalen sneller kunnen worden herkend en opgepakt. Ceuleers: “Slachtoffers van criminele uitbuiting vertellen vaak niet over de situatie waarin zij verkeren, uit angst om te worden vervolgd of uit schaamte, maar vaak ook omdat zij zichzelf niet als slachtoffer identificeren. Het is daarom belangrijk om te investeren in het proactief contact leggen met de doelgroep, zowel op straat als online.” Ook liggen er kansen in het trainen van eerstelijns professionals in het herkennen en doorzetten van signalen. Ceuleers: “Eerstelijns professionals zijn de ogen en oren in de wijk en komen vaak als eerste in contact met een (vermoedelijk) slachtoffer. Hun handelen speelt daarmee een cruciale rol in de vraag of iemand als slachtoffer of dader wordt behandeld. Het is daarom positief dat 95% van de ondervraagde aangeeft interesse in een training te hebben.”

Landelijke problematiek
Rotterdam is de eerste gemeente in Nederland die onderzoek heeft laten uitvoeren en concreet stappen onderneemt om criminele uitbuiting het hoofd te bieden. Zo zal er onder meer worden gestart met het bevorderen van de expertise onder eerstelijns professionals,  wordt er vervolgonderzoek verricht naar criminele uitbuiting op Rotterdamse onderwijsinstellingen en is er in samenwerking met Fier in december reeds een online communicatiecampagne gestart om de meldingsbereidheid onder jongeren te vergroten. Ceuleers: “Het is positief dat Rotterdam als eerste gemeente in Nederland concreet de handschoen oppakt om dit probleem in kaart te brengen en tegen te gaan. Tegelijkertijd moet men beseffen dat het hier niet enkel gaat om een Rotterdams probleem, maar om een landelijk probleem. Zo liet eerder onderzoek zien dat ruim de helft van Nederlandse scholen zorgen heeft dat leerlingen crimineel uitgebuit worden. Bovendien voert het CKM momenteel een landelijk onderzoek uit in nog 12 andere grote gemeenten in Nederland, waarvan de eerste resultaten een vergelijkbaar beeld schetsen.” Het onderzoek wordt in de eerste helft van 2022 verwacht.



criminele uitbuiting


  • spread the word